Πέραν των βιογραφικών στοιχείων, που μας δίδουν οι ανθολόγοι της Φιλοκαλίας, περί των μακαρίων Ξανθοπούλων, που ήσαν τόσο αγαπημένοι σαν μια ψυχή “εν δυσί σώμασι”- τους οποίους ο άγιος Συμεών Θεσσαλονίκης ονομάζει “θεηγόρους, θεοφόρους, χριστοφόρους και ενθέους” -, δεν γνωρίζουμε αρκετά από τον υπερφυσικό βίο τους. Αλλά το ύψος της αγιότητός των γίνεται αισθητό μέσα από τα θεία λόγια τους, φορτισμένα ερωτικώς από τις ενέργειες του Αγίου Πνεύματος. Ακριβώς γι’ αυτό δεν γνωρίζουμε ποιός υπερείχε του άλλου, αφού τα εκατό Κεφάλαια παραδίδονται ως κοινοί καρποί, όπου γίνεται πνευματικώς αισθητό το “αλλόμενον ύδωρ” στις αγιασμένες καρδιές τους.

Ο αγιότατος πατέρας μας Συμεών, ο οποίος για το θεόσδοτο χάρισμα της θεολογίας που έλαβε, επονομάστηκε Νέος Θεολόγος, έζησε στα χρόνια του Κωνσταντίνου Πορφυρογέννητου, γύρω στο 1000 μ.Χ. Υπήρξε μαθητής του Συμεών που επονομαζόταν Ευλαβής, από τον οποίο γυμνάστηκε στους ασκητικούς αγώνες. Και έφτασε σε τόσο ύψος αρετής και απάθειας, και αξιώθηκε να λάβει τόσο πλούσια τη θεία χάρη, ώστε είναι σχεδόν αδύνατο να γράψει κανείς τα σχετικά με αυτόν, όπως εξιστορεί διεξοδικότατα η μακροσκελής βιογραφία του. γιατί αφού δέχθηκε μέσα του όλη, μπορούμε να πούμε, τη δύναμη του Παρακλήτου και έγινε δοχείο των ελλάμψεών Του, αναδείχθηκε πηγή θεολογίας, κατάλυμα θείου φωτισμού, τερπνότατο κατοικητήριο ανέκφραστων μυστηρίων, και γενικά, οίκος πνευματικής σοφίας και θείας γνώσεως. Από αυτήν φωτιζόμενος, συνέθεσε κάθε λογής συγγράμματα, έμμετρα και πεζά, σε μεγάλο αριθμό και γεμάτα πάρα πολύ μεγάλη ωφέλεια.
Από τα έργα που διαλέξαμε και συμπεριλάβαμε μόνο αυτά που ακολουθούν, και αυτά που είναι στο τέλος της Φιλοκαλίας, μεταφρασμένα για την ωφέλεια των πολλών. Γιατί απ’ αυτά ξεχύνεται πολλή και άφθονη ωφέλεια στους αναγνώστες.

Οι “φιλοκαλικοί” πατέρες, τους οποίους ανθολόγησε ο μέγας άγιος των νεωτέρων χρόνων, ο Αγιορείτης Νικόδημος, ασχολούνται λιγότερο με θέματα πίστεως και περισσότερο και κυρίως με θέματα πνευματικής “θεωρίας”, ασκητικά, ησυχαστικά, νηπτικά. Και απευθύνονται μεν κυρίως τα θέματα αυτά στους μοναχούς, αφορούν όμως και κάθε πιστό, που θέλει να μορφώσει μέσα του τον Χριστό και να φτάσει στην τελειότητα, “εις μέτρον…

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Στίχοι εἰς τόν Ἅγιον Ἰωάννην τῆς Κλίμακος… ιγ΄
Ἀπολυτίκιον, Κοντάκιον, Μεγαλυνάριον… ιε΄
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ὁ συγγραφεύς… 1
Ἡ Κλῖμαξ… 2
Δομή… 3
Ὕφος καί γλῶσσα… 3
Διδασκαλία… 5
Ἀξία… 6
Πηγαί… 7
Ἐπιδράσεις… 9
Τό corpus τῆς Κλίμακος… 10
Στίχοι καί ἐπιγράμματα… 10
Σχόλια… 11
Ἐξηγητικά ἔργα… 12
Μεταφράσεις… 12
Χειρόγραφος παράδοσις… 14
Ἐκδόσεις… 14
Σύντομος βιογραφία τοῦ μακαρίου Ἰωάννου τοῦ Σιναΐτου… 17
Ἕτερα βιογραφικά στοιχεῖα… 25
Ἐπιστολή Ἰωάννου, ἡγουμένου τῆς Ραϊθοῦ πρός Ἰωάννην τόν Σιναΐτην… 27
Ἡ ἀπάντησις εἰς τήν ἐπιστολήν… 29
Κλῖμαξ θείας ἀνόδου… 31
ΜΕΤΑΦΡΑΣΙΣ ΚΑΙ ΚΕΙΜΕΝΟΝ
Λόγος Α΄ Περί ἀποταγῆς… 37
Λόγος Β΄ Περί ἀπροσπαθείας… 50
Λόγος Γ΄ Περί ξενιτείας… 56
Λόγος Δ΄ Περί ὑπακοῆς… 65
Λόγος Ε΄ Περί μετανοίας…115
Λόγος ΣΤ΄ Περί μνήμης θανάτου… 134
Λόγος Ζ΄ Περί τοῦ χαροποιοῦ πένθους… 140
Λόγος Η΄ Περί ἀοργησίας… 157
Λόγος Θ΄ Περί μνησικακίας… 166
Λόγος Ι΄ Περί καταλαλιᾶς… 170
Λόγος ΙΑ΄ Περί πολυλογίας καί σιωπῆς… 175
Λόγος ΙΒ΄ Περί ψεύδους… 178
Λόγος ΙΓ΄ Περί ἀκηδίας… 181
Λόγος ΙΔ΄ Περί γαστριμαργίας… 185
Λόγος ΙΕ΄ Περί ἁγνείας… 194
Λόγος ΙΣΤ΄ Περί φιλαργυρίας… 218
Λόγος ΙΖ΄ Περί ἀναισθησίας… 223
Λόγος ΙΗ΄ Περί ὕπνου καί προσευχῆς… 227
Λόγος ΙΘ΄ Περί ἀγρυπνίας… 230
Λόγος Κ΄ Περί δειλίας… 234
Λόγος ΚΑ΄ Περί κενοδοξίας… 237
Λόγος ΚΒ΄ Περί ὑπερηφανείας… 246
Λόγος ΚΓ΄ Περί λογισμῶν βλασφημίας… 253
Λόγος ΚΔ΄ Περί πραότητος καί ἁπλότητος… 258
Λόγος ΚΕ΄ Περί ταπεινοφροσύνης… 264
Λόγος ΚΣΤ΄ Περί διακρίσεως
ΜΕΡΟΣ Α΄ Περί διακρίσεως  λογισμῶν καί παθῶν καί ἀρετῶν… 281
ΜΕΡΟΣ Β΄ Περί διακρίσεως εὐδιακρίτου… 306
ΜΕΡΟΣ Γ΄ Σύντομος ἀνακεφαλαίωσις τῶν προηγουμένων… 326
Λόγος ΚΖ΄ Περί ἡσυχίας
ΜΕΡΟΣ Α΄ Διά τήν ἱεράν «ἡσυχίαν», τήν σωματικήν καί τήν ψυχικήν… 334
ΜΕΡΟΣ Β΄ Περί διαφορᾶς καί διακρίσεως ἡσυχιῶν… 341
Λόγος ΚΗ΄ Περί προσευχῆς… 355
Λόγος ΚΘ΄ Περί ἀπαθείας… 368
Λόγος Λ΄ Περί ἀγάπης, ἐλπίδος καί πίστεως… 373
Σύντομος προτροπή… 380
Λόγος ἕτερος, Εἰς τόν Ποιμένα… 381
ΣΧΟΛΙΑ…409
ΠΙΝΑΚΕΣ