Κάποιο ζεστό απόγευμα του Σεπτεμβρίου, εμείς οι δόκιμοι μοναχοί τής Μονής των Σπηλαίων τού Πσκωφ -στην πρώτη νιότη μας τότε- ανεβήκαμε από τα περάσματα και τις στοές τού μοναστηριού πάνω στα αρχαία τείχη και βολευτήκαμε κάπου ψηλά. Μπροστά μας απλώνονταν ο κήπος και τα χωράφια. Πάνω στην κουβέντα, αρχίσαμε να θυμόμαστε πώς ο καθένας μας είχε εμφανιστεί στη μονή. Και όσο περισσότερο ακούγαμε ο ένας τον άλλο, τόσο περισσότερη έκπληξη νιώθαμε…

Και γιατί λοιπόν πήγαμε εκεί και επιθυμούσαμε διακαώς να μείνουμε για πάντα; Ξέραμε καλά την απάντηση σε αυτή την ερώτηση: είχε αποκαλυφθεί στον καθένα μας ένας υπέροχος κόσμος, ασύγκριτος με οτιδήποτε άλλο. Και αυτός ο κόσμος φαινόταν απίστευτα πιο ελκυστικός, απ’ όσα είχαμε ζήσει στα λιγοστά και ευτυχισμένα μας χρόνια. Γι’ αυτό τον κόσμο θέλω να σας μιλήσω στο βιβλίο που κρατάτε, για τον υπέροχο αυτό κόσμο, που οι άνθρωποι ζουν με εντελώς άλλους κανόνες από κείνους της συνηθισμένης ζωής· τον κόσμο του ατελείωτου φωτός, τον γεμάτο αγάπη και χαρούμενες αποκαλύψεις, τον κόσμο των ελπίδων και της ευτυχίας, των δοκιμασιών, των νικών και της ανακάλυψης νοήματος στις ήττες. Και το βασικότερο: για τα ισχυρά φαινόμενα της δύναμης και της βοήθειας του Θεού – γι’ αυτά θέλω να σας διηγηθώ σε τούτο το βιβλίο…

Ένα βιβλίο που απομυθοποιεί τους σύγχρονους “δούρειους ίππους” του ασιατικού μυστικισμού και τα σφαλερά μονοπάτια των ανθρώπινων αναζητήσεων και αναδεικνύει την ασφαλή οδό για αυτογνωσία και αλήθεια: το πρόσωπο του Κυρίου Ιησού Χριστού, μέσα από το φώς της Ορθόδοξης πίστης και των Πατέρων της Εκκλησίας.

Ένα πράγμα θα ήθελα να σου ζητήσω: να είσαι πιο προσεκτική και πιο αυστηρή με τον εαυτό σου. Για την εκτέλεση όλων των κανόνων μη θλίβεσαι. Τους έκανες; Δόξα τω Θεώ! Δεν τους έκανες; Συγγνώμη Κύριε! Να τα κανονίζεις όλα όχι μόνο σύμφωνα με τις απαιτήσεις, αλλά και με το πώς αισθάνεσαι τον εαυτό σου. σωματικά και πνευματικά… Μας σώζει ο Σωτήρας μας κι όχι οι δικοί μας αγώνες και κόποι. Εμείς ας παραδώσουμε στον Κύριο την καρδούλα μας κι Εκείνος θα τη γεμίσει με τόση αγάπη, που θα αρχίσουν να ζουν φωτεινά μέσα της όλοι!… Για θυμήσου πώς άρχισες να μαθαίνεις γράμματα στο σχολείο… Αυτή τη μέθοδο εκμάθησης εφάρμοσε και στην πνευματική ζωή. Μη βιάζεσαι, μη βασανίζεις και μη συντρίβεις τον εαυτό σου, ούτε την οικογένεια σου. Να ενεργείς πάντα με περίσκεψη σε κάθε περίσταση της ζωής. Επίσης μην ξεχνάς να λες: “Κύριε, βοήθει μοι! Κύριε, συνέτισόν με!” Ορίστε, έτσι θα μαθαίνεις. Το πρωταρχικό σε τούτη την επιστήμη είναι να μάθεις να κυριαρχείς και να κυβερνάς όχι τους άλλους, αλλά τον εαυτό σου. Ο Θεός είναι αγάπη και ο μένων εν τη αγάπη εν τω Θεώ μένει. Ορίστε όλη η επιστήμη! Μάθε να αγαπάς τους άλλους, μάθε να συμπονάς τους άλλους κι η χαρά θα εγκατασταθεί στον νου και την καρδιά σου Η ευλογία του Θεού μαζί σου.

Αν αύριο πρέπει να παρουσιαστώ στο κριτήριο του Θεού κι αν αύριο πρέπει να δώσω απάντηση στην ερώτηση πώς έζησα, με τί έζησα, αν έζησα κατά το πνεύμα του Θεού, τότε τι νόημα έχουν οι έγνοιες για συσσώρευση και για οικοδομήματα; Να όμως, που τώρα κατά βάσιν μόνο αυτά σκέφτονται οι άνθρωποι, ενώ, κατά το πνεύμα του Θεού, ζουν ως μονάδες – ακόμη και μέσα στην Εκκλησία, ακόμη κι εκείνοι που διακονούν στο Ιερό Βήμα, ή και οι μοναχοί. Κοιτάξετε μέσα σας: άραγε ο φόβος του Θεού καθοδηγεί τις σκέψεις, τις πράξεις μας; Άραγε είναι η αγάπη προς τον Θεό βάση της ύπαρξής μας; Να, αγαπητέ, αυτή η σφραγίδα που μας βάζει καθημερι­νά ο τρόπος της ζωής μας, που βάζουμε εμείς οι ίδιοι στον εαυτό μας, στην ψυχή, στην καρδιά και τον νου, αυτή είναι που κάνει τον χρόνο έλευσης του αντιχρίστου να πλησιάζει ή να απομακρύνεται. Η δική του σφραγίδα μαρτυρεί μόνο εκείνη που έχουμε ήδη βάλει εμείς στον εαυτό μας. Χωρίς εμάς, ούτε να σωθούμε, ούτε να χαθούμε γίνεται. Η τηλεόραση και το βίντεο έχουν πια διεισδύσει ακόμα και στους τοίχους των μοναστηριών! Ποιός θα σβήσει αυτή τη σφραγίδα, αν την βάλαμε εμείς στον εαυτό μας εκούσια, με επιθυμία και αγάπη; Δεν είναι λοιπόν ο αντίχριστος που θα μας καταστρέψει. Ήδη πριν την έλευσή του, θα καθορί­σουμε τον πνευματικό μας προσανατολισμό και θα κάνου­με επιλογή. Η σφραγίδα του αντιχρίστου θα είναι η τελευ­ταία τελεία στη δική μας επιλογή.

Τι μυστικά κρύβει ένας παλιός πύργος στη Μάνη και ποια σχέση μπορεί να έχουν δυο παιδιά της εποχής μας με τov τελευταίο αυτοκράτορα του Βυζαντίου; Ζούμε συγχρόνως στο σήμερα και στο χθες; Είναι απίστευτο… κι όμως γίνεται! Κι αν όλη αυτή την περιπέτεια δεν την οργάνωσε ο θείος Βασίλης; Αν η ιστορία της θείας Γκαγκούλ ήταν αληθινή κι οι δείχτες στο ρολόι του Οδυσσέα γύριζαν πράγματι προς τα πίσω; Που σταματά άραγε η πραγματικότητα και πού αρχίζει το παραμύθι; Όμως, ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος είναι πάντα εκεί, στο κάστρο, στα στενά δρομάκια, στις εκκλησίες και στα παλάτια της δοξασμένης πολιτείας του Μυστρά…