Στην έρημο του Αγίου Βασιλείου στο Άγιον Όρος ο Άγιος Νικόδημος έγραψε την «Χρηστοήθεια». Πρόκειται για μια σπουδαιότατη εργασία, στην οποία κατά τον αείμνηστο Γέροντα Θεόκλητο Διονυσιάτη ‘αντανακλάται η σοφία, η αγιότης και η πολυμάθεια του ανδρός’.

Και πράγματι είναι άξιες θαυμασμού όλες οι ωραιότατες ομιλίες του, δέκα τρείς στον αριθμό, με τις οποίες προσπαθεί να επαναφέρει τους Ορθοδόξους χριστιανούς στην σκέψι των Πατέρων της Εκκλησίας, διότι η λαίλαπα του Γαλλικού Διαφωτισμού είχε επηρεάσει και τη Ορθόδοξη Ελλάδα.

Ελπίζουμε ότι ο λόγος του Αγίου είναι και σήμερα τόσο επίκαιρος όσο ποτέ, διότι μια διαφορετική Χρηστοήθεια εισήλθε στην εποχή μας στον κόσμο των Χριστιανών.

Σε όλους μας είναι γνωστός ο πολυγραφότατος άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης. Ποιος δεν γνωρίζει τα «Πνευματικά Γυμνάσματα»;  Ποιος έγινε Μοναχός πριν μελετήσει τον «Αόρατο Πόλεμο»; Ποιος Πνευματικός άνθρωπος και να μη έχει μελετήσει το «Περί φυλακής των πέντε αισθήσεων»;  Ή το «Συμβουλευτικόν  Εγχειρίδιον». Στον θεολογικό κύκλο είναι γνωστός από την ερμηνεία των Επιστολών του Αποστόλου Παύλου και των Επτά Καθολικών ή και από τα διάφορα άλλα πνευματικά του έργα.

Στους Εξομολόγους – Πνευματικούς περισσότερο γνωστός είναι από το «Εξομολογητάριον». Στο τέλος του Εξομολογηταρίου υπάρχει ο περίφημος λόγος Περί Μετανοίας, τον οποίον παρουσιάζουμε στην Νεοελληνική του απόδοση. Νομίζουμε ότι είναι πάρα πολύ ωφέλιμος για όλους μας. «Αποδεικνύει ποια είναι η αληθινή Μετάνοια και ποια είναι τα αποτελέσματα της και ποια είναι τα σημεία της αληθινής συγχωρήσεως των αμαρτημάτων από τον Θεό. Και για να το πω πιο απλά, ο λόγος αυτός σπάζει κόκκαλα».

Η Χάρις του Θεού δεν έχει ανάγκη από “χτενίσματα” και “βελτιώσεις”. Αντίθετα, εκεί που φαίνονται οι ανθρώπινες αδυναμίες, τα ελαττώματα που απέκτησε η ανθρώπινη φύση εξ αιτίας της πτώσεως των Πρωτοπλάστων, εκεί λάμπει περισσότερο το μεγαλείο του Θεού, που στέλνει την Χάρι Του να συμπλέκεται με την ανθρώπινη ψυχή.

Δεν ήθελα με τίποτα να “αγιογραφήσω” τους πατέρες της Καψάλας. Ούτε αυτούς ούτε τις καταστάσεις ούτε τα περιβάλλοντα μέσα στα οποία έζησαν.

Δεν το είχαν ανάγκη εξ άλλου. Ήθελα την αλήθεια νέτη-σκέτη, γιατί τότε έχει την μεγαλύτερη δύναμη. Γιατί πιστεύω ότι οι ανθρώπινες ψυχές και μάλιστα των νέων, έχουν ανάγκη από την αλήθεια.

Kείμενα και φωτογραφίες που μας μεταφέρουν νοερά στο Περιβόλι της Παναγίας. Μια ευλαβική περιήγηση στο Άγιον Όρος συντροφιά με το φως των κεριών και των καντηλιών, την ευωδία των αγίων λειψάνων, την εκκωφαντική σιωπή, τη μάχη ενάντια στα πάθη, την πάλη με τους λογισμούς, την προσευχή, τη μετάνοια…