Για τον μακαριστό γέροντα Παΐσιο έχουν δημοσιευθή από διαφόρους πολλά, τα οποία πραγματικά ωφέλησαν και τον έκαναν περισσότερο γνωστό. Αλλά όσα κυκλοφόρησαν αναφέρονται κυρίως στην διδασκαλία και στα θαύματά του με ελάχιστα βιογραφικά στοιχεία. (…] Όσο ζούσε ο π. Παΐσιος δεν είχαμε την πρόνοια με τον Γέροντά μας να κρατήσουμε σημειώσεις, να τον μαγνητοφωνήσουμε, να τον φωτογραφήσουμε ή να συλλέξουμε στοιχεία και πληροφορίες με σκοπό να τον βιογραφήσουμε. Μάς γέμιζε η παρουσία του, μάς αρκούσε μόνο να τον βλέπουμε και να τον ακούμε. Ίσως θεωρηθή παράλειψή μας, αλλά έχουμε ήσυχη την συνείδησή μας ότι δεν κάναμε κάτι που θα στενοχωρούσε τον Γέροντα.
Το μόνο εφόδιο ήταν λίγες σημειώσεις από απαντήσεις του σε προσωπικές ερωτήσεις για πνευματικά θέματα καθημερινού αγώνος. Ο Γέροντας ανέφερε σε αυτές παραδείγματα από τους δικούς του αγώνες, υπερφυσικά γεγονότα και δαιμονικούς πειρασμούς. Κυρίως βασιστήκαμε σε όσα διέσωσε η μνήμη μας, πολλά από τα οποία ακούσαμε όχι μια φορά. Τα λόγια του, που είχαμε κρυμμένα ή μάλλον γραμμένα στην καρδιά μας, τα μεταφέρουμε τώρα στο χαρτί προς κοινήν ωφέλειαν των αδελφών μας. [

Στο νοητό στερέωμα της Εκκλησίας μας πολλοί υπέρλαμπροι αστέρες, δηλαδή γνωστοί άγιοι, ανήκουν στην τάξη των λαϊκών. Εκτός από τους μάρτυρες και τους νεομάρτυρες, που στην πλειονότητά τους ήταν λαϊκοί, υπάρχουν και πολλοί λαϊκοί άγιοι. Η αγιότητα, λοιπόν, δεν είναι προνόμιο και αποκλειστικότητα των μοναχών και των ιερωμένων, αλλά δυνατότητα κάθε χριστιανού που έχει πίστη ορθή, μετάνοια και αγωνιστικό φρόνημα.
Στην ιστορία της Εκκλησίας μας βλέπουμε ότι μετά την κατάπαυση των διωγμών, οι θερμότεροι χριστιανοί δεν αρκέστηκαν στην απλή τήρηση των εντολών μέσα στον κόσμο αλλά εξήλθαν στην έρημο επιδιώκοντας το μαρτύριο της συνειδήσεως, την αδιάλειπτη προσευχή και την ευαγγελική τελειότητα. Έτσι δημιουργήθηκε η τάξη των μοναχών.
Ο τρόπος ζωής τους απετέλεσε πρότυπο για τους ευλαβέστερους λαϊκούς. Έγιναν φως και παράδειγμα για τους αγωνιζόμενους μέσα στον κόσμο χριστιανούς, με αποτέλεσμα να δημιουργηθή μία ασκητική παράδοση που είχε αφετηρία τους μοναχούς της ερήμου και που εμπνεόταν και ενισχυόταν από το άφθαστο παράδειγμά τους.
Την παράδοση αυτή, δηλαδή αυτόν τον ασκητικό τρόπο ζωής, την μετέδιδαν οι γονείς στα παιδιά τους φυσικά και αβίαστα με το παράδειγμά τους.
Κατά συνέπεια η ορθόδοξη οικογένεια, η «κατ’ οίκον Εκκλησία», υπήρξε ο φύλακας, ο φορέας, το σχολείο αυτού του ευαγγελικού και ασκητικού τρόπου ζωής. Συνήθως πίσω από κάθε Άγιο υπήρξε και μία αγία μητέρα που γαλούχησε με τα ορθόδοξα ασκητικά νάματα τον υιόν της.
Η παράδοση γενικά αποτελεί την μνήμη του λαού και από τις καθαρώτερες μορφές της είναι η ορθόδοξη ασκητική.